اعلامیهی جهانی حقوق بشر چیست ؟
اعلامیه جهانی حقوق بشر سندی است که به عنوان یک نقشهی راه جهانی برای تامین آزادی و برابری و تضمین حقوق انسانها در سراسر جهان عمل میکند. اعلامیه جهانی حقوق بشر در تاریخ ۱۰ دسامبر سال ۱۹۴۸ میلادی (۱۹ آذر۱۳۲۷) اندکی پس از تأسیس سازمان ملل متحد در واکنش به «اقدامات وحشیانهای که وجدان بشریت را [در جریان جنگ جهانی دوم] به درد آورد» به تصویب رسید. کشورهای عضو سازمان ملل با تصویب این اعلامیه، حقوق بشر را به منزله بنیان آزادی، عدالت و صلح به رسمیت شناختند.
این اولین بار بود که کشورها در مورد آزادیها و حقوقی که شایسته صیانت در سطح جهانی هستند همصدا شدند و تاکید کردند که همه انسانها در سراسر جهان باید از آزادی، برابری و زندگی توام با کرامت انسانی بهرهمند شوند. تنظیم اعلامیه جهانی حقوق بشر در سال ۱۹۴۶ با شرکت یک کمیته ویژهی تنظیم پیشنویس، متشکل از نمایندگان طیف وسیعی از کشورها از جمله آمریکا، لبنان و چین آغاز شد. بعداً کمیتهی پیشنویس گسترش پیدا کرد تا نمایندگان کشورهای استرالیا، شیلی، فرانسه، اتحاد جماهیر شوروی و انگلیس هم در آن حضور پیدا کنند و بدین ترتیب روند تنظیم سند بتواند از مشارکت دولتهایی از مناطق مختلف با زمینههای مذهبی، سیاسی و فرهنگی متفاوت بهرهمند شود. سپس، اعلامیه جهانی حقوق بشر توسط همه اعضای «کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل» مورد بحث و بررسی قرار گرفت و در نهایت توسط مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۱۹۴۸ به تصویب رسید.
این اعلامیه ۳۰ حق و آزادی را بر میشمارد که به همه انسانها تعلق دارند و هیچ دولت و نهادی مجاز نیست این حقوق را از انسانها سلب کند. حقوق مندرج در این سند تا به امروز مبنای قوانین بینالمللی حقوق بشر بودهاند. اعلامیه جهانی حقوق بشر همچنان سندی زنده است و بیش از هر سند دیگری در جهان به زبانهای مختلف ترجمه شده است. اعلامیه جهانی حقوق بشر سندی برجسته و یک نقطهی عطف در تاریخ است. برای اولین بار در تاریخ، یک سند مورد قبول جهان تصویب شد که در آن همه انسانها آزاد و برابر خوانده شدند، فارغ از این که چه جنسیت، نژاد، عقیده، مذهب و یا تفاوتهای دیگری داشته باشند.
از جملهی ۳۰ حق و آزادی اساسی که در اعلامیه جهانی حقوق بشر آمده محافظت شدن در مقابل شکنجه، حق آزادی بیان و حق پناهجویی است. این اعلامیه شامل حقوق مدنی و سیاسی مانند حق حیات، حق برخورداری از آزادی و حق بهرهمندی از حریم خصوصی نیز میشود. این اعلامیه همچنین حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مانند حق برخورداری از امنیت اجتماعی، سلامت و مسکن مناسب را در بر میگیرد.